Piri Reis Ne Yaptı? Piri Reis Haritası, Piri Reis Kimdir?

[TarihKaydı]

Piri Reis, Osmanlı İmparatorluğu döneminde yaşamış olan tarihte önemli bir denizci, haritacı ve kâşiftir. Gerçek adı Ahmed Muhiddin Piri'dir. Ancak daha çok Piri Reis olarak tanınır. Doğum tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte yaklaşık olarak 1465 yılında Gelibolu'da doğduğu düşünülmektedir. Ölüm tarihi ise 1553 veya 1554 olarak bilinir. Piri reis Kahire, Mısır’da vefat etmiştir.

Piri Reis'in en önemli eseri 1513 yılında çizdiği ve dünyanın o dönemdeki bilgilerine dayanan ünlü "Piri Reis Haritası"dır. Bu harita Piri Reis’in eseri olan tarihteki ilk dünya haritasıdır. Aynı zamanda Kuzey ve Güney Amerika'nın batı kıyılarını, Avrupa, Afrika ve Antarktika'nın bir kısmını gösteren bir dünya haritasıdır. Piri Reis haritası o dönemdeki keşifler ve coğrafi bilgilere sahip olması nedeniyle büyük bir öneme sahiptir ve günümüzde dünya haritaları tarihindeki önemli bir belge olarak kabul edilmektedir. Bu haritaya önem katan ve bugün hala tartışmalara neden olan bir rivayet bulunuyor. Kimilerine göre Piri Reis dünya haritası Kristof Kolomb'un Amerika haritasındaki bilgileri de içeriyor.

Piri Reis'in Çizdiği Dünya Haritasının Bir Parçası

Kristof Kolomb (Christopher Columbus) ve Piri Reis, aynı dönemde yaşamış olan iki önemli denizci ve kâşiftir. Her ikisi de 15. ve 16. yüzyıllarda keşifler yaparak dünya haritasının genişlemesine katkıda bulunmuşlardır.

Kristof Kolomb, 1492 yılında İspanya'nın desteğiyle Batı Hint Adaları'na ulaşmak amacıyla yola çıkmış ve bu yolculuğu sonucunda Amerika kıtasına ulaşmıştır. Kolomb, keşfettiği toprakları Hindistan olarak düşünmüş ve bu nedenle Amerika kıtasının aslında yeni bir kıta olduğunu fark etmemiştir. Kristof Kolomb, keşifleriyle Avrupalılar arasında Amerika'nın keşfedilmesine öncülük etmiş ve Büyük Keşifler Çağı'nı başlatmıştır.

Piri Reis'in denizcilik kariyeri boyunca birçok sefere çıktığı bilinmektedir. 1487'de Portekizlilere karşı yapılan ilk deniz savaşlarından birine katıldı ve 1492'de Kristof Kolomb'un Amerika'ya yolculuğuna tanıklık etti. Piri Reis, Osmanlı Donanması'nda önemli görevler üstlendi ve Akdeniz'de birçok sefer gerçekleştirdi.

Piri Reis aynı zamanda denizcilikle ilgili bir kitap olan "Kitab-ı Bahriye"nin yazarıdır. Bu eser, denizcilik konularında bilgi ve deneyimlerini paylaştığı bir denizcilik rehberi niteliğindedir. Kitabı, denizlerdeki rotalar, limanlar, açıklamalar ve haritalar içeren bir kaynak olarak değerlidir.

Piri Reis'in hayatı hakkında daha fazla detay bilinmemektedir ve birçok konuda spekülasyonlar ve efsaneler bulunmaktadır. Ancak, Piri Reis'in denizcilik ve haritacılık alanındaki çalışmaları ve Piri Reis Haritası'nın tarihi değeri nedeniyle büyük bir öneme sahiptir.


Piri Reis Nasıl Öldü? Neden Öldü?

Piri Reis, Kanuni Sultan Süleyman döneminde sürekli olarak Portekiz'le savaş halindeydi. 80 yaşındayken Aden şehrindeki Arap isyanını başarıyla bastırdığı için kendisine yeni bir görev verildi. Süveyş'ten donanmayla Basra'ya geçerek buradaki 15.000 askeri ve diğer gemileri de yanına alarak Hürmüz Adası'nı ele geçirmesi istendi. Kendisinden adaya mümkün olduğunca Portekizlilere bulaşmadan ulaşması istenmişti. Piri Reis, yaklaşık otuz gemiyle Hint Okyanusu'na açıldı ve burada kendisinden sayıca iki kat fazla Portekiz gemisini mağlup etmeyi başardı.

Kaçmayı başaran bazı Portekizliler Hürmüz Adası'ndaki kaleye sığındı. Kale kuşatıldı, ancak Portekiz garnizonunun hazırlıklı olması nedeniyle ele geçirilemedi. Kuşatma sonlandırıldı. Bazı tarihçiler, kuşatmanın sona ermesi ve Piri Reis'in çekilme sebebiyle ilgili Portekizlilerden rüşvet aldığı iddiasını ortaya attılar. Bölge halkının Portekizlilere yardım etmesine kızan Piri Reis, adayı yağmaladı. Bu yağma, onu idam sürecine götüren olayların başlangıcı oldu.

Basra valisi Ramazanoğlu Kubad Paşa'dan yardım talep edildi. Ancak vali, Piri Reis'i bu yağma nedeniyle tutuklamak ve malvarlığına el koymak istedi. Portekiz donanmasının Basra Körfezi'ni kapatmak için büyük bir güçle yola çıktığını öğrendi. Piri Reis'in donanması ise bakım ve onarım yapıyordu. Portekizlilerin ablukasından kaçınmak için askerlerini bırakarak 3 gemiyle ganimetleriyle birlikte Süveyş'teki donanma merkez tersanesine geri döndü.

Basra valisinin ilettiği şikayetin Mısır valisine ulaşmasının ardından Piri Reis tutuklandı. Mısır valisi tarafından Divan'a iletilen konuda Piri Reis, kuşatmayı sona erdirmek ve donanmayı terk etmek suçlarından yargılandı. Kendisi bakımsız donanmayla denize açılmanın sakıncalarını dile getirdi ancak suçlu bulunmasını engelleyemedi. Kanuni Sultan Süleyman'ın emriyle 1554 yılında Kahire'de boynu vurularak idam edildi. 80 yaşının üzerinde olan Piri Reis'in malvarlığına da devlet tarafından el konuldu.